Oncologisch voetzorgverlener
Een oncologisch voetzorgvelener (OVV) mag voetzorg verlenen aan mensen met kanker.
Als Oncologisch Voetzorgverlener ben ik opgeleid om het volgende te herkennen:
- Bijwerkingen van behandelingen aan de voet/het onderbeen
- Kwaadaardige melanomen aan de voet/het onderbeen
- Goedaardige melanomen aan de voet/het onderbeen
- Kwaadaardige tumoren aan de voet/het onderbeen
- Goedaardige tumoren aan de voet/het onderbeen
Doordat ik opgeleid ben al oncologisch voetzorgverlener mag ik de voeten – indien de situatie dat toelaat – verzorgen en hierover communiceren met het oncologisch behandelteam. Ik kan preventieve maatregelen nemen om eventuele klachten te voorkomen.
Het doel
Het doel van oncologische voetzorg is het ondersteunen van de veiligheid en de gezondheid van de kankerpatiënt en zal daarom altijd verleend worden in afstemming met het oncologisch behandelteam.
De behandeling van kanker
Iemand die het behandeltraject voor kanker moet ondergaan, kan te maken krijgen met bijwerkingen. De behandelingen met chemotherapie of doelgerichte therapie kan onder anderen de volgende bijwerkingen geven (relevant voor de voetzorg):
- Neuropathie (zenuwbeschadiging/zenuwuitval); hierdoor kan ook de mobiliteit aangetast worden
- Nagelafwijkingen, zoals o.a.:
- Loslating van de nagels
- Zichtbare lijnen van Beau
- Leuconychia
- Ontstekingen in het nagelbed
- Nageldystrofie
- Rode halve maantjes
- Mycosenagels
- Splinterbloedingen onder de nagel
- Huidafwijkingen, zoals o.a.:
- Hand-voetsyndroom
- Hyperpigmentatie
- Gevoeligheid
- Hand-voet-huidreactie
- Kloven
- Droge huid
- Lage weerstand, hierdoor infectiegevoelig
Vanwege de lage weerstand in een bepaalde periode van de behandeling is het belangrijk om te weten in welke periode er voetzorg mag worden verleend.
Dit wordt altijd besproken met het oncologisch team.
De huid en de nagels hebben een belangrijke signaalfunctie. Veranderingen kunnen een indicatie zijn voor verwijzing naar het oncologisch behandelteam. Als oncologisch voetzorgverlener speel ik hierbij een belangrijke rol.
De specialisatie OVV is mede gestart naar aanleiding van een onderzoek dat in 2013 is gehouden onder 8.000 voetzorgverleners in Nederland. Van hen heeft 80% aangegeven dat er vaak mensen in de praktijk komen die actief voor kanker worden behandeld. Deze voetzorgverleners hebben ook aangegeven onvoldoende kennis te hebben van kanker, de behandelingen en de bijwerkingen ervan. Daardoor kunnen zij veilige voetzorgverlening niet garanderen.
Opleiding
Als Oncologisch Voetzorgverlener ben ik opgeleid om de voeten te ben ik opgeleid om voeten te behandelen van mensen met kanker, een behandeling ondergaan, kanker hebben overleefd of palliatieve zorg krijgen.
Ik heb een opleiding gevolgd van 6 theoriedagen en 2 praktijkdagen.
De praktijkdagen bestaan uit stages in het ziekenhuis op de afdeling oncologie.
Een voetzorgtraject bij patiënten met kanker wordt alleen ingezet met toestemming van de behandelend specialist.
Intakegesprek
De eerste afspraak bij cliënten met kanker is een intakegesprek. De cliënt vult een korte vragenlijst in, zoals de klachten, ziekteverleden en eventuele medicatie.
Als iemand actief wordt behandeld voor kanker, wordt er altijd eerst overlegt met de behandelend specialist.
Screening
Bij het eerste bezoek worden de voeten van kankerpatiënten eerst gescreend. Bij deze screening worden de voeten gecontroleerd op huid-, nagel en voetproblemen.
Sommige waarnemingen kunnen belangrijk zijn voor de behandeling.
Het is belangrijk om de voeten in optimale conditie te brengen en te houden, gedurende de behandeling en daarna.
Behandeling
Een behandeling bij mensen die actief worden behandeld met chemokuren kan er tijdens het verwijderen van het eelt niet met een mesje worden gewerkt. Bij deze mensen wordt het eelt mechanisch behandeld.
Indien er aan de voeten geen behandeling uitgevoerd kan/mag worden door eventuele bijwerkingen is het mogelijk dat er in plaats van de voetbehandeling een ontspannende voet- en onderbeenmassage gegeven wordt.
Deze massage wordt gegeven met een speciale massagetechniek zonder enige vorm van druk.
Bij sommige vormen van kanker of bijwerkingen van de behandeling mag de massage niet toegepast worden.
Communicatie
Bij iemand waar kanker geconstateerd is, heeft vaak slecht nieuws te verwerken gekregen. Als oncologisch voetzorgverlener kan ik op een professionele manier omgaan met de emoties die hieruit voortkomen. Als een kankerpatiënt iets wil delen, dan sta ik daarvoor open en weet hier op een professionele manier mee om te gaan. Uiteraard is dit een vertrouwelijk gesprek.
Oncologisch Voetzorgverlening
Bent u een kankerpatiënt, dan is het belangrijk dat u aan mij meldt of u onder behandeling bent.
Geef aan wanneer de laatste chemokuur of bestraling heeft plaatsgevonden en wie uw oncologisch behandelaar en huisarts zijn.
